STEM vs STEAM: Khám phá sự khác biệt và tầm quan trọng

Bạn đã bao giờ nghe đến STEM và STEAM chưa? Đây là hai mô hình giáo dục đang rất được quan tâm hiện nay. Vậy chúng khác nhau ở điểm nào?

Nội dung

STEM và STEAM là gì?

Tại sao cần kết hợp nghệ thuật vào giáo dục?

So sánh giữa 2 phương pháp giáo dục STEM và STEAM

Ứng dụng STEM và STEAM trong thực tế

Lựa chọn mô hình nào phù hợp?

Câu hỏi thường gặp

STEM là viết tắt của bốn từ tiếng Anh:

- Science: Khoa học

- Technology: Công nghệ

- Engineering: Kỹ thuật

- Mathematics: Toán học

Giáo dục STEM là một  phương pháp giáo dục tích hợp, kết hợp kiến thức và kỹ năng từ các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Mục tiêu của giáo dục STEM là trang bị cho học sinh những kiến thức và kỹ năng cần thiết để giải quyết các vấn đề thực tế trong cuộc sống, thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới.

Với mục tiêu tạo nền tảng vững chức cho trẻ, STEAM mang lại cơ hội học tập thông qua thực hành, khám phá và trải nghiệm. Điều này không chỉ giúp trẻ phát triển các kỹ năng cần thiết mà còn mở ra cơ hội nghề nghiệp trong tương lai, đặc biết trong bối cảnh thế giới không ngừng thay đổi.Phương pháp STEAM hiện đang được áp dụng rộng rãi tại các trường học quốc tế ở Việt Nam và nhiều nơi trên thế giới, trở thành xu hướng giáo dục hiện đại, khuyến khích trẻ tự tin, sáng tạo và linh hoạt trong học tập và cuộc sống

STEAM là sự mở rộng của STEM, thêm vào chữ A là viết tắt của Art (nghệ thuật).

STEAM là một phương pháp giáo dục hiện đại, kết hợp năm lính vực chính: Khoa học (Science), Công nghệ (Technology), Kỹ thuật (Engineering), Nghệ thuật (Art) và Toán học (Mathematics). Phương pháp này được thiết  kế nhằm thúc đẩy sự sáng tạo, tư duy phản biện và phát triển kỹ năng toàn diện cho trẻ em, đặc biệt ở độ tuổi mầm non.

Thông qua các hoạt động thực hành và trải nghiệm, STEAM không chỉ giúp trẻ rèn luyện khả năng tư duy logic và sáng tạo mà còn phát triển các kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm và giải quyết vấn đề. Điều này góp phần chuẩn bị cho trẻ những nền tảng cần thiết để thích nghi với thế giới hiện đại và mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp trong tương lai. Hiện nay, STEAM đã trở thành một xu hướng giáo dục phổ biến, được áp dụng tại các trường học quốc tế ở Việt Nam cũng như trên toàn cầu, nhằm mang đến cho trẻ một môi trường học tập thú vị, năng động và truyền cảm hứng.

Có thể bạn thắc mắc, tại sao lại cần kết hợp nghệ thuật vào quá trình học tập các môn khoa học? Câu trả lời là:

• Phát triển tư duy sáng tạo: Nghệ thuật giúp học sinh rèn luyện khả năng tư duy độc đáo, tìm ra những cách giải quyết vấn đề mới lạ.

• Nâng cao khả năng giải quyết vấn đề: Qua các hoạt động nghệ thuật, học sinh học cách phân tích vấn đề, tìm kiếm giải pháp và đưa ra quyết định.

• Tăng cường khả năng giao tiếp: Nghệ thuật giúp học sinh tự tin thể hiện ý tưởng của mình và làm việc nhóm hiệu quả.

• Học tập chủ động: Học sinh sẽ hứng thú hơn với việc học tập khi được tham gia vào các hoạt động sáng tạo.

o Mục tiêu: cả STEM và STEAM đều hướng tới việc phát triển tư duy sáng tạo, kỹ năng giải quyết vấn đề và khả năng thích ứng của học sinh

o Phương pháp: cả hai đều sử dụng các dự án thực tế, thí nghiệm và hoạt động trải nghiệm để giúp học sinh hiểu sâu hơn về kiến thức.

o Kết quả: cả STEM và STEAM đều giúp học sinh chuẩn bị tốt hơn cho tương lai, đặc biệt là trong thời đại công nghệ 4.0.

Đặc điểm	STEAM	STEM
Phạm vị nội dung	Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học.	Bao gồm các yếu tố nghệ thuật, thường là nghệ thuật kỹ thuật số, nghệ thuật thiết kế, âm nhạc, mỹ thuật và nhiều lĩnh vực khác.
Hướng tiếp cận	Giải quyết các vấn đề bằng cách tư duy khoa học và phân tích tình huống.	Tập trung nhấn mạnh vào sự sáng tạo và khám phá bằng cách kết hợp giữa tư duy nghệ thuật và tư duy khoa học.
Mục đích	Chuẩn bị học sinh cho các công việc liên quan đến khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học trong tương lai.	Giúp học sinh trở thành những người sáng tạo, có khả nắng giải quyết các vấn đề phức tạp bằng cách kết hợp các kỹ năng về mặt nghệ thuật với mặt khoa học.
Phương pháp giảng dạy	STEM thường tập trung về việc giảng dạy lý thuyết và thực hành khoa học.	STEAM sử dụng phương pháp học tập tích cực thiên về thực hành để giúp học sinh khám phá và tìm hiểu các khía cạnh khác nhau của vấn đề được đưa ra.

 

• Trong nhà trường: Các trường học hiện nay đã tích hợp STEM và STEAM vào chương trình học thông qua các dự án, câu lạc bộ, hoạt động ngoại khóa.

• Trong cuộc sống: Các sản phẩm sáng tạo, các giải pháp công nghệ đều mang dấu ấn của STEAM.

Việc lựa chọn STEM hay STEAM phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Độ tuổi của học sinh: Mỗi độ tuổi sẽ có những nhu cầu và khả năng tiếp thu khác nhau.

• Mục tiêu học tập: Bạn muốn con mình phát triển kỹ năng nào?

• Sở thích của học sinh: Hãy lựa chọn mô hình phù hợp với sở thích của con em mình.

Thực tế, việc kết hợp cả STEM và STEAM là điều hoàn toàn khả thi và mang lại hiệu quả cao.

 

 Không, STEM và STEAM bổ sung cho nhau. STEM tập trung vào kiến thức nền tảng, còn STEAM giúp học sinh ứng dụng kiến thức đó vào thực tế một cách sáng tạo.

Hiện nay, nhiều trường học ở Việt Nam đã bắt đầu áp dụng mô hình STEAM. Bạn có thể tìm hiểu thông tin trên các website của trường hoặc các diễn đàn giáo dục.

 Bạn có thể tổ chức các hoạt động thực hành đơn giản như làm thí nghiệm khoa học, vẽ tranh, xây dựng mô hình,...

Cả STEM và STEAM đều là những phương pháp giáo dục hiệu quả giúp học sinh phát triển toàn diện. Tuy nhiên, STEAM mang đến một góc nhìn rộng hơn, kết hợp giữa các môn khoa học cứng và nghệ thuật, giúp học sinh phát triển cả hai bán cầu não. Việc lựa chọn phương pháp nào phụ thuộc vào mục tiêu giáo dục và đối tượng học sinh.

Trong tương lai, xu hướng giáo dục sẽ ngày càng hướng tới việc tích hợp các môn học, tạo ra những trải nghiệm học tập đa dạng và phong phú cho học sinh. STEAM được xem là một trong những phương pháp giáo dục tiên tiến và phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội.